Graag anderhalve meter voor de fotograaf!

Na de steile opgang van de sociale media heeft ook de coronacrisis de wereld van de beeldjournalistiek duchtig op zijn kop gezet. Om evidente redenen waren ook fotografen en cameramensen plots minder welkom op persconferenties, sportmanifestaties of fotoshoots. Maar toch wil iedereen zijn belangrijk nieuws op een neutrale en eerlijke manier in beeld (laten) brengen. Iedereen wil, naast sociale media ook àlle klassieke media bereiken. Met exclusiviteiten voor dit of gene medium is immers niemand meer gediend. Elke scoop staat immers meteen, weliswaar ongecontroleerd, op sociale media. Een nationaal persagentschap als Belga is dan de aangewezen “go between” tussen u als “storyteller” en het brede publiek.

We kennen het verhaal intussen allemaal. Op de alternatieve nieuwjaarsreceptie van Open VLD maakt presentatrice Eline De Munck een groepsselfie met de voorzitter Egbert Lachaert en premier Alexander De Croo. Dat veroorzaakt grote commotie op sociale media omdat het drietal, dat duidelijk geen leefbubbel vormt, heel dicht bij elkaar te zien is. Dat zou in strijd zijn met de anderhalvemeterregel, opgelegd door de federale overheid waarvan de “CEO” overigens mee op de foto staat... Maar dat lijkt alleen maar zo door het selfie-perspectief op de, overigens niet-onverdienstelijke smartphone-foto van de presentatrice. Dat de anderhalvemeterregel wel degelijk gerespecteerd werd, wordt helemaal duidelijk op een, weliswaar minder spectaculair beeld van de Belga-fotograaf Hatim Kaghat die diezelfde zaterdag om 19.41u op de servers van àlle Belgische media stond. Zo duidelijk zelfs dat Open VLD, om de storm van protest op de “socials” te counteren, de foto in zijn communicatie opneemt. 

Een schoolvoorbeeld van hoe goedbedoelde selfies de werkelijkheid een beetje geweld kunnen aandoen en hoe het voor de organisator van een persmoment goed is om ook objectieve persfotografie te gebruiken om de dingen in een juiste context te plaatsen. Open VLD heeft rechten gekocht om het journalistiek beeld in zijn persmededeling op te nemen, net als de kranten overigens. Maar toch heeft de fotograaf in alle objectiviteit zijn journalistieke taak kunnen uitvoeren, net als datzelfde weekend bij de nieuwjaarsboodschappen van PVDA/PTB en CD&V... En zijn beeld is gebruikt binnen de context die hij als journalist wilde communiceren: de alternatieve nieuwjaarsreceptie, de rockband op de achtergrond, de zeteltjes op twee meter van elkaar…

De coronacrisis en de almacht van de sociale media, de “socials” die we intussen al vaker raadplegen dan onze krant: het hoeft niet altijd slecht nieuws te zijn voor het journalistieke ambacht. Sociale media hebben de functie van beeldmedia in de samenleving onmiskenbaar hertekend en eigenlijk ten goede. Bedrijven, sportclubs, overheden en zelfs politieke partijen… Steeds meer actoren in het mediagebeuren, incluis “storytellers” en “influencers”, vinden de weg naar Belga om hun nieuws in beeld te (laten) brengen: het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité, AA Gent, sportorganisator Golazo, de Kamer van Volksvertegenwoordigers, de Vlaamse overheid en het management van atlete Nafi Thiam… Het honderd jaar jonge merk boezemt vertrouwen in. Het Belga-beeld is objectief en bruikbaar voor de traditionele media, op “socials” en voor de eigen bedrijfscommunicatie. Doordat Belga het beeld ook aan al deze partijen en aan alle media levert, kunnen we ook goed uitgeruste en professionals inzetten, de prijs aanvaardbaar houden en is bovendien onze journalistieke onafhankelijkheid gewaarborgd. Deze actoren begrijpen dat hun communicatie meer diepgang verdient dan de selfie-camera van een smartphone met weliswaar verbazingwekkend hoge beeldresolutie.

Wie groepsselfie zegt, zegt filtertjes, hashtags en GIF-animaties. Is er dan iets mis met zo’n groepsselfie, bijvoorbeeld van de wielrenner met zijn partner en baby, vlak na de meet? Welnee! Ze worden intussen zelfs gretig overgenomen door de krant. Ze beantwoorden aan een soort archetype van de beeldcultuur van deze tijd. De kijker kent die beeldtaal, maar hij begrijpt evenzeer dat er voor objectieve(re) berichtgeving, zelfs op socials, meer nodig is dan gepimpte groepsselfies, namelijk hedendaagse beeldjournalistiek: het moment dat de wielrenner in de race “demarreert” of een panoramisch beeld, met partner en baby en veel “coronaleegte” rond hen bijvoorbeeld.

Want wie beeldverslaggeving zegt, zegt anno 2021 ook afstandsregels, voor de personen op de foto’s maar ook voor de fotografen en cameralui. In deze coronatijden is het even niet meer mogelijk om veel persmensen in één lokaal te proppen. Ook daar kan een agentschap als Belga toegevoegde waarde leveren door één (onafhankelijke) professional toegang te verlenen die, op veilige afstand, een waaier aan hogekwaliteitsbeelden produceert. Bovendien verspreiden we die via het krachtigste netwerk aan de media, aan àlle media, zonder uitzonderingen of exclusiviteiten, zelfs in het buitenland.

Exclusiviteiten zijn passé

Want wie socials zegt, zegt ook “forwarden”, “likes” en “shares”. De tijd dat bepaalde beelden, al dat niet mits betaling van een smakje geld, exclusief werden voorbehouden voor die of gene media waarmee de fotograaf of het agentschap toevallig een (contractuele band) heeft, is nu echt wel voorbij. Belga verspreidt aan iedereen. En ook al blijven we in de eerste plaats nieuwsjagers, houden we ethiek en respect voor het privéleven hoog in het vaandel. We hebben er geen belang bij om de paparazzi uit te hangen en, omgekeerd, heeft u ook niets te verbergen, toch? Het wederzijdse wantrouwen tussen media en hun onderwerpen is gelukkig ook verleden tijd want iedereen is in deze gedigitaliseerde jungle nu zender en ontvanger.

Wie “groot nieuws” zegt, zegt ook spectaculaire beelden. Op het jongste wereldkampioenschap veldrijden in Oostende bracht onze wielerspecialist, fotograaf David Stockman de overwinning van Mathieu van der Poel prachtig in beeld, met publicaties in alle (sociale) media van het land en ver daarbuiten tot gevolg. Maar naast Belga is er nog plaats onder de zon. Het belette Maarten Van de Velde niet om een succes te boeken met zijn schitterende foto’s genomen met een duikerspak vanuit… de zee.

Iedereen moet dus - op anderhalve meter - zijn plaats krijgen in het digitale medialandschap: Eline De Munck en de adepten van de groepsselfies, de beeldjournalist van Belga, Maarten Van de Velde vanuit de zee en alle andere collega’s-beoefenaars van ‘s werelds mooiste beroep.

Philippe François, Chief Imagery - Belga News Agency